Özel Medar Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aydın Sarı çocuklarda astım rahatsızlığı hakkında bilgilendirmelerde bulundu.
Astım nedir?
Çocuklarda astım hakkında bilgilendirmelerde bulunan Özel Medar Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aydın Sarı, “Astım kimi etkenler nedeniyle akciğerlerdeki hava yollarının duvarlarının şişmesi dolayısıyla bu hava yollarının daralması ile tarif edilen bir hastalıktır. Astımın kalıtsal ve çevresel faktörlerinin bir karışımından oluşmaktadır. Nefes aldığımızda nefes hava akciğerlere girer en uçtaki hava keselerine ulaşır. Nefes verdiğimizde hava akciğerlerden dışarı atılır. Aldığımız nefesin içindeki parçacıkları yakalayan mukus üretilir. Bunlarda küçük tüyler siller akciğerden atılır. Astımda hava yollarının daralmasıyla aşırı mukus üretilir. Bu da nefesi zorlaştırır” dedi.
Astımın belirtileri
Uzm. Dr. Sarı, çocuklarda astımın belirtileri ve nedenlerini ise şöyle sıraladı:
- Astım yaygın olarak görülen belirtiler oyun sarısında geceleri ve ya gülme sırasında ortaya çıkan öksürük nöbetleridir.
- Nefes darlığı
- Hava açlığı, soluk alıp verirken ıslık sesi veya hırıltı.
- Göğüs sıkışması, göğüste ağrı.
- Zayıflık veya yorgunluk hissi.
- Nefes alırken kaburgalar arasında çekilmeler.
Astımın nedenleri ve sıklığı
Çocukluk çağının en sık rastlanan kronik hastalığı olan astım sıklığı ülkemizde yüzde 6-10 civarındadır.
Çocukluk çağında okul kaybı ve hastane yatışlarının önemli bir sebebidir.
- Ev tozu
- Polen
- Sigara dumanı
- Parfüm
- Yatakta yün ve kuş tüyü
- Enfeksiyon
- Küf ve rutubet
Çocuklarda astım tanısı
Uzm. Dr. Sarı çocuklarda astım tanısı hakkında ise şöyle konuştu: “Büyük çocuklarda astım genellikle çocuğun tıbbı öyküsüne , semptomlarına ve fizik muayenesine göre teşhis konur. Ailede astım. Ailede Alerji. Ailede Egzama. Fizik muayene. Solunumdaki hava hacminin ölçülmesi, solunum fonksiyon tesitleri. Akciğer filmi. Ayrıca 5 yaş altında solunum fonksiyon testleri yapılmaz. Deri testleri
Ve kan tetkikleri de tanı konulmasında yardımcı olur.”
Risk faktörleri
Uzm. Dr. Aydın Sarı, “Hangi çocuklarda ileride astımı gelişimi açısından risklidir?” konusunda ise şunları kaydetti: “Okul öncesi dönemde çocuklar yılda 5-8 kez üsye geçirebilir. Bazı çocuklarda üsye takiben hırıltı nefes darlığı, uzamış öksürük şikâyetleri başlayabilir. Okul önce çocukların yüzde 50 sinde bu şikâyetlerden görülebilir. Bu çocukların önemli olan bir kısmı büyüdükçe bu şikâyetler azalır ve kaybolur. Ama bir kısmında şikayetler daha ileriki yıllara kadar davam edebilir ve astım tanısı alırlar. Astım açısından risk faktörler ise şunlardır: Şiddetli hırıltı /Bronşiyolit nedeni il en sık hastaneye yatışları. Son 6 ay boyunca en az 3 hırıltı atağı. Ailesel astım hikayesi. Atopik Dermotit
Rinit ( Üsye Yakınmaları). Hırıltı solunum yolu enfeksiyonu yokluğuna yapılan testlerde alerjinin tespit edilmesi.”
Astım tedavisi
Özel Medar Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aydın Sarı astım hastalığının tedavisi konusunda ise şöyle konuştu: “ Astımı olan çocuklarda tedavi uluslararası tedavi rehberine göre planlanır. Bu tedavi rehberindeki ile kullanalar ilaçlar direkt hava yollarına verilen ilaçlardır.
Koruyucu- Tedavi edici ilaçları şu şekilde sıralayabiliriz: İnhale kortikosteraidler. Ağızdan alının diğer ilaçlar( çiğnemetableti). Rahatlatıcı ilaçlar. Hafis Astım. Rahatlatıcı ilaçlar. Astım belirtileri hafif yada 2 kereden fazla ise ve ayda 2 geceden fala geceleri belirtileri varsa ayrıca da astım atakları çocuğunun aktivitesini engelliyor ise her gün koruyucu ilaç kullanmalıdır. Püskürtme ilaçlar direkt ağıza sıkılmaz. Yaş grubuna göre kullanılan aparatlar( ara cihazlar ) vardır.”
Kortizon içeren ilaçların yan etkisi var mı?
Astım tedavisinde kullanılan ilaçların uygun dozlarda ve uygun ara cihazlar ile kullanıldığında sistemik yan etkiler konusunda güvenilir olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Sarı, “Astımlı hastalar yaşıtlarına göre daha geç ergenliğe ulaşırlar. Erişkin boyları normaldir. Özellikle ağır astımı olanlar uygun tedavi almazlarsa hastalığın kendisine bağlı boy kısalığı görülür. Astım tedavisi olan çocuklar okul seyahatlerine gidebilir ve spor yapabilir” dedi.
Astımda ruhsal durum ve çevre
“Heyecan, kızgınlık, aşırı korku çocukta astım atağını başlatır” diyen Uzm. Dr. Sarı, “Aile sorunları astımın kötüleşmesine sebep olabilir. Ailenin pozitif ve olumlu yaklaşımı önemlidir. Astım bulaşıcı bir hastalık değildir. Fakat genetik önemlidir. Özellikle anne, baba ve kardeşlerde astım, saman nezlesinin varlığı diğer çocuklarda da alerjik hastalıklar gelişimi açısından bir risk faktörüdür. Astımlı hastaların değerlendirirken hastanın yaşadığı çevre ile ilişkili detaylar öğrenilmeli, çevresel alerjen miktarını azaltabilmek amacı ile uygun önerileri verilmelidir. Pasif sigara maruziyeti ve ev tozu akarı önemlidir. Ev Tozu akarı insan deriden dökülen parçacıklar ile beslenir. Yatak yorgan, halılar mobilyalar ev tozu alerjenler için önemli kaynaktır. Bunların temizliği sırasında alerjenler havalanabilir. Alerjen geçirgen olmayan yatak ve yastık kılıflarının kullanılması ve yatak materyalinin sıcak su ile yakılması (55 derece ) yatak odası maruziyeti azaltmak için en etkili yöntemdir. Diğer yandan kuru temizleme tüm canlı ev tozunu böceklerini öldürür, fakat alerjen konsantrasyonunu azaltmaz” diye konuştu
